Χάος και αρμονία στο μπάσκετ

Τάκης Πανούλιας

Πέμπτη 31 Ιανουαρίου 2013 
Το άρθρο έχει δημοσιευθεί και στο 
basketblog.gr


Στο άρθρο του "Κι όμως εξηγείται" ο Γιώργος Κογκαλίδης έκανε μια προσπάθεια να "εξηγήσει" την ήττα του Παναθηναϊκού από τη Real, αλλά και γιατί και πώς γύρισε το παιχνίδι στο δεύτερο ημίχρονο. Αυτό μου έδωσε την αφορμή για να παραθέσω τις σκέψεις μου για τη σημασία της στατιστικής, τη χρησιμότητα της στη διαδικασία εξήγησης του αποτελέσματος, ενός πολύπλοκου συστήματος όπως ένας αγώνας μπάσκετ, και την επίδραση της στο coaching.

 Χάος και αρμονία στο μπάσκετ
Παραθέτω, λοιπόν, την παρακάτω παράγραφο (δεύτερη στο κείμενο του) για να καταλάβετε ότι ο Γιώργος είχε τη λύση μπροστά στα μάτια του, την κατέγραψε, αλλά την προσπέρασε.

"Η… παραδοσιακή στατιστική δεν βοηθά στη λύση του μυστηρίου, αφού οι τέσσερις πόντοι εξηγούνται μόνο από τη διαφορά στις βολές. Οι "πράσινοι" είχαν 6/27 τρίποντα κι όποιος βιαστεί να πει ότι έχασαν λόγω του ότι δεν έβαλαν τα σουτ έξω από τα 6μ75 έχει δει το μισό φύλλο στατιστικής, καθώς και η Ρεάλ τέλειωσε το ματς με 6/28.

Άρα απόλυτη ισοπαλία.
Οι γηπεδούχοι είχαν 14/30 δίποντα, ένα παραπάνω εύστοχο από τους Μαδριλένους (13/27). Είχαν 8/12 βολές, έναντι 14/17 (μοναδικό απτό σημείο αναφοράς και διαφοράς). Εντυπωσιακή "ισοπαλία" και στα ριμπάουντ (38 με 28-10 έκαστος), 6-7 κλεψίματα, 15-11 λάθη, 11-8 ασίστ, 4-4 κοψίματα".

Οι "πράσινοι", λοιπόν, ήταν +2 από τα δίποντακαμιά διαφορά από τα τρίποντα και -6 από τις βολές. Επομένως οι -4 πόντοι διαφορά όντως εξηγούνται από τη διαφορά στις βολές. Αυτό είναι το μόνο που δεν αλλάζει όσα statisticsadvance statistics,performance analysis και αν μελετήσετε. Κοινώς, ο νικητής θα πετύχει περισσότερους πόντους στο σύνολο, αφού μετρήσουμε δίποντα, τρίποντα και βολές. Εντάξει, τα "μας φώτισες, ρε μεγάλε" που τριγυρνάνε στο μυαλό σας είναι απόλυτα δικαιολογημένα.
Αν, όμως, το σκεφτείτε λίγο παραπάνω, όλες οι στατιστικές κατηγορίες μπορούν να "πουνψέματα ή μισές αλήθειες, αν δεν διαβαστούν σωστά, αλλά η "σούμα" των πόντων λέει πάντοτε την αλήθεια. Επομένως αυτό που ψάχνουμε σε όλες τις υπόλοιπες στατιστικές κατηγορίες είναι το γιατί και πώς η μια ομάδα πέτυχε περισσότερους πόντους από την άλλη.

● Έκανε περισσότερα λάθη, με αποτέλεσμα να ολοκληρώσει λιγότερες επιθέσεις με σουτ και άσχετα αν είχε παρόμοια ευστοχία έχασε;

● Ήταν άστοχη στα δίποντα, αλλά με την ευστοχία στα σουτ τριών πόντων που έχουν περισσότερη αξία (3 πόντοι) το υπερκάλυψε;

● Ανανέωσε περισσότερες επιθέσεις με επιθετικά ριμπάουντ και -αν και λιγότερο εύστοχη- είχε δεύτερες ευκαιρίες να πετύχει καλάθια;

Εδώ προσέξτε ότι τονίζω πως τα επιθετικά ριμπάουντ είναι ανανέωση κατοχής και όχι επιπλέον κατοχές όπως λανθασμένα λέγεται κατά κόρον. Απλούστατα γιατί δεν μπορείς να πετύχεις καλάθι, αλλά και να πάρεις επιθετικό ριμπάουντ βρε αδερφέ.

Μπορούμε να βάλουμε ένα σωρό άλλες παραμέτρους στην εξίσωση που λέγεται αποτέλεσμα ενός αγώνα μπάσκετ. Τα προηγμένα στατιστικά δίνουν τροφή για ατέλειωτες συζητήσεις.

Ποσοτικές αναλύσεις (Quantitative analysis), θεωρία των παιγνίων (game theory), απόδοση - τίμημα αναρχίας (the price of anarchy) και ό,τι βάζει ο νους σας. Πριν με περάσετε για τρελό επιστήμονα, ή καμιά σχιζοφρενή διάνοια τύπου Nash, σας δηλώνω ότι κανένα από τα δύο δεν ισχύει. Απλά ως προπονητής και μανιακός του μπάσκετ ασχολούμαι με όλες του τις εκφάνσεις.

Αν γύριζε…θα πέφταμε(;)



Το ματσάκι γυρίζει λέει ο Ζουγανέλης στη γνωστή διαφήμιση. Για τη γη το... μάζεψε, γιατί καραδοκούσε η Ιερά Εξέταση και με βαριά καρδία είπε το "αν γύριζε, θα πέφταμε"... Έλα που όμως και η γη γυρίζει, και πάλι δεν πέφτουμε, κύριοι ιεροεξεταστές! Η φύση σε καμιά περίπτωση δεν είναι ούτε βαρετή, ούτε προβλέψιμη. Το τυχαίο και το ακαθόριστο υπάρχει στην καθημερινή μας ζωή. Αυτή είναι η πραγματική αλήθεια και η ομορφιά της. Έτσι βρίσκει θέση η τύχη, η φαντασία και η δημιουργικότητα.

Τα παραπάνω ισχύουν και σε ένα αγώνα μπάσκετ. Σε καμιά περίπτωση η εξέλιξη του δεν είναι ούτε βαρετή, ούτε προβλέψιμη. Αλίμονο αν ήταν. Φανταστείτε αν το κοουτσάρισμα ενός αγώνα ήταν γραμμένο σε κάποιο τσελεμεντέ και ο εκάστοτε προπονητής δεν είχε παρά να διαβάσει την συνταγή και να πράξει ανάλογα.
Επομένως, τί είναι αυτό που γυρίζει ένα παιχνίδι, ή καθορίζει το αποτέλεσμά του. Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα στο κοουτσάρισμα ενός αγώνα μπάσκετ είναι η πολυπλοκότητα και η ποικιλία καταστάσεων, που υποχρεούνται να αντιμετωπίσουν οι παίκτες και ο προπονητής στη διάρκεια του. Αν συνυπολογίσουμε και τη μεγάλη ποικιλία τεχνικών, δεξιοτήτων και τακτικών αντιμετώπισης όλων αυτών των καταστάσεων, τότε το πράγμα γίνεται ακόμα πιο πολύπλοκο.

Η καταγραφή σε μορφή στατιστικής επιπλέον καταστάσεων, όπως οι αλλοιωμένες επιθέσεις που ανέφερε ο Γιώργος στο άρθρο του ή το δίκτυο (η χαρτογράφηση ή διάγραμμα) των ασίστ, είναι πολύ σημαντικά εργαλεία στα χέρια του προπονητή. Για να εξηγήσουμε το δεύτερο δεν καταγράφεται μόνο ποιος παίκτης κάνει την ασίστ, αλλά και ποιος επωφελείται από αυτήν την πάσα. Επομένως αυτό που βλέπει ο προπονητής είναι ένα δίκτυο επικοινωνίας των παικτών του, σαν αυτό που φαίνεται στην παρακάτω εικόνα.

pinakas-pao


Από το Gigabasket.org

Βέβαια, το επόμενο ερώτημα που προκύπτει είναι τί είδους συνεργασίες και ποια συστήματα ή παιχνίδια (plays) προέρχονται από αυτή τη συνεργασία των αθλητών. Έτσι προκύπτει ακόμα μια στατιστική ανάλυση, το ποσοστό επιτυχίας που έχει κάθε επίθεση που χρησιμοποιεί η ομάδα.

Το ίδιο συμβαίνει με τα επιθετικά ριμπάουντ ("10 πήραμε κουμπάρε"). Δέκα πήρες, αλλά πόσους πόντους έβαλες έχει σημασία. Γιατί αν δεν έβαλες πόντο, τότε το μόνο που κέρδισες είναι να χαλάσεις ακόμα περισσότερο τα ποσοστά ευστοχίας σου. Οπότε να μια ακόμα στατιστική κατηγορία. Όπως αντιλαμβάνεστε, τέτοιου είδους δουλειά μπορεί να γίνει σε ομάδες που διαθέτουν πόρους και ανθρώπινο δυναμικό για να τα καταγράψει και να τα αναλύσει.

Η θεωρία του χάους στο μπάσκετ (ομαδικά αθλήματα)

Η λέξη χάος συνήθως τρομάζει με την έννοια που έχει στην καθομιλουμένη. Στην επιστήμη, όμως, δεν είναι παρά η εφαρμογή πολύπλοκων συστημάτων στα ομαδικά αθλήματα. Είναι σχετικά νέα εφαρμογή και δεν εγγυάται την πλήρη κατανόηση της αθλητικής δραστηριότητας.
Πολύπλοκο σύστημα είναι μία σύνθετη δομή, αποτελούμενη από πολλαπλά αλληλεπιδρώντα μέρη, της οποίας η συμπεριφορά είναι διαφορετική από οποιονδήποτε γραμμικό συνδυασμό συμπεριφορών των μερών της (μη γραμμικό σύστημα). Τα πολύπλοκα συστήματα χαρακτηρίζονται από ισχυρή εξάρτηση και ποικιλομορφία μεταξύ των μερών τους, ενώ αντιθέτως η συμμετρία στη δομή ενός συστήματος υποδεικνύει χαμηλή πολυπλοκότητα.

Πηγή: Wikipedia.

Ο τραυματισμός ενός σημαντικού παίκτη για παράδειγμα, η επίδραση των αλλαγών, των time outs, και άλλες παράμετροι στρατηγικών του coaching μπορούν να εξερευνηθούν. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι μπορούν να βρουν συσχετισμούς (μοντέλα) που να βοηθήσουν τους προπονητές να βελτιώσουν την απόδοση της ομάδας τους.
Το "φαινόμενο της πεταλούδας", όπου μικρές αλλαγές στις αρχικές συνθήκες μπορούν να φέρουν δραστικές αλλαγές στην απόδοση μιας ομάδας, όπως η αλληλοεπίδραση μεταξύ των αθλητών και του προπονητή, κάποια απρόσεκτη αλλαγή συμπεριφοράς τους, μπορούν κάλλιστα να επηρεάσουν την επακόλουθη ομαδική απόδοση.

Η θεωρία του χάους ως προοπτική μπορεί να επιτρέπει στους επιστήμονες του αθλητισμού να μελετήσουν όλα αυτά τα φαινόμενα σε ανθρώπινη κλίμακα και να μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε καλύτερα την πολυπλοκότητα της συμπεριφοράς σταsport. Η πρώτη προσέγγιση έγινε από επιστήμονες στην αθλητική ψυχολογία.

Αρμονία στο χάος;

Επομένως, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι μπορούν να προσδώσουν αρμονία σε μια τόσο πολύπλοκη διαδικασία, όπως το κοουτσάρισμα ενός αγώνα μπάσκετ; Εδώ υπάρχει ο κίνδυνος υπεραπλούστευσης μιας μαθηματικής θεωρίας*.
Όταν και οι ίδιοι διαφωνούν αν ακόμα και χωρίς το φτερούγισμα της πεταλούδας (δηλαδή μια ελάχιστη αλλαγή στις αρχικές συνθήκες) αλλά με ίδιες αρχικές συνθήκες το αποτέλεσμα μπορεί να είναι διαφορετικό. Ή για το πόσο χαοτικό, ή τακτοποιημένο είναι το χάος. Για να πάρετε μια ιδέα δείτε το απόσπασμα από την ταινία Jurassic Park στο παρακάτω κλιπ.



Ας εξετάσουμε ένα παράδειγμα από το μπάσκετΟ τραυματισμός του καλύτερου παίκτης μιας "ομάδας Α", στην προθέρμανση. Είναι σπάνιο, αλλά το υποθέτουμε χάριν της συζήτησης. Ο αντικαταστάτης του δεν ήταν έτοιμος να ξεκινήσει, ο προπονητής και οι συμπαίκτες του αμφιβάλουν αν θα καταφέρει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις. Οι υπόλοιποι παίκτες της ομάδας καταβάλουν περισσότερη προσπάθεια για να καλύψουν το κενό του star player και ο προπονητής τροποποιεί το πλάνο του. Το ξεκίνημα δεν είναι καλό και η ομάδα εκνευρίζεται. Ο αντίπαλος διαισθάνεται την ευκαιρία και ανεβαίνει ψυχολογικά και παίζει εξαιρετικά. Η ομάδα Α χάνει το παιχνίδι.

Το "χοντροκομμένο" παράδειγμα μπορεί να συμβαίνει σπάνια. Και εδώ έρχομαι στο παιχνίδι του Παναθηναϊκού με τη Real. Πόσες φορές ο προπονητής έρχεται αντιμέτωπος με την κατάσταση να έχει τέσσερις (4) βασικούς παίκτες με πρόβλημα φάουλ (3) μόλις στο 27' λεπτό (Μπράμος - Τσαρτσαρής - Geist - Lasme) και τον Maciulis στο 29';

Η Real στο διάστημα που οι φορτωμένοι με φάουλ πηγαίνουν στον πάγκο το εκμεταλλεύεται και μειώνει τη διαφορά. Σίγουρα το κοουτσάρισμα του προπονητή του Παναθηναϊκού αλλοιώνεται βίαια και σχετικά νωρίς. Γύρισε το momentum του αγώνα και το παιχνίδι έγινε ντέρμπι.

Το παιχνίδι είχε πολύ δρόμο ακόμα, αλλά ο εκνευρισμός φώλιασε στους "πράσινους" και οι Ισπανοί απέκτησαν άλλον αέρα. Προσέξτε ότι εδώ δεν κρίνουμε τη διαιτησία, αλλά παραθέτουμε το πρόβλημα που προκύπτει, αλλοιώνοντας την τακτική και το πλάνο αλλαγών του προπονητή. Τα φάουλ τελικά ήταν 22-21, αλλά από την Real κανείς δεν πέρασε τα 3 μέχρι τη λήξη και είχε καλύτερο καταμερισμό από τον Παναθηναϊκό.

Στο σημείο αυτό να τονίσουμε ότι ο Banks, που ήταν σε κακή ημέρα προερχόμενος από ίωση, δεν βοήθησε όσο θα έπρεπε. Η σημασία του παίκτη αυτού για την ομάδα του Πεδουλάκη φαίνεται από τη στατιστική των πόντων στο τέλος και σε καταστάσεις που η διαφορά είναι 5 πόντοι διαφορά υπέρ - κατά (Clutch Performance).

Σε 7 αγώνες έχει 5-2 νίκες, 19 πόντους, 1.56 πόντους ανά κατοχή (PPP), 2/2 δίποντα, 100%, 2/3 τρίποντα 66.7%, 9/11 βολές με 81.8%, 1 κλέψιμο, 2 λάθη, 5 ριμπάουντ, 2 φάουλ κατά,7 υπέρ και Performance Index Rating (PIR) 25.

Ας πάμε σε μια άλλη παράμετρο της φθοράς από τα φάουλ και του αγώνα. Ο Παναθηναϊκός ανάγκασε τη Real σε 9 λάθη στο πρώτο ημίχρονο (μια ομάδα που κάνει 12 μ.ο ανά αγώνα). Στο δεύτερο ημίχρονο η ισπανική ομάδα έκανε μόνο 2. Αντίθετα οι "πράσινοι" από τα 8 του πρώτου έφτασαν τα 15 (που είναι ο δικός τους μέσος όρος ανά αγώνα). Το φόρτωμα με φάουλ έπαιξε τον ρόλο του σε αυτή τη στατιστική κατηγορία, αφού η άμυνα των γηπεδούχων από κάποιο σημείο επηρεάστηκε;

Αν εξετάσουμε όλα τα στατιστικά και την επίδραση των επιμέρους συστημάτων που επιδρούν σε έναν αγώνα μπάσκετ, θα συμπεράνουμε ότι ένα ή περισσότερα (το πιο πιθανό) από αυτά επηρέασαν την εξέλιξη του αγώνα. Αυτά μπορεί να αξιολογηθούν μετά το τέλος και το προπονητικό επιτελείο να βγάλει τα συμπεράσματά του. Όλες αυτές τις πληροφορίες (επιστήμη) οφείλει ο προπονητής να τις μετατρέψει σε προπονητικό πρόγραμμα (τέχνη), για να μεγιστοποιήσει την απόδοση της ομάδας του.

Σε καμία περίπτωση όμως δεν θα καταστεί δυνατό να πατενταριστεί το κοουτσάρισμα μιας ομάδας μπάσκετ, γιατί ακόμα και η ίδια αντίδραση ενός προπονητή, δεν μπορεί να φέρει ακριβώς το ίδιο αποτέλεσμα. Όμως, αυτή είναι η υποχρέωση του προπονητή: να διαχειρίζεται ευμετάβλητες καταστάσεις, όπως αυτές προκύπτουν από την εξέλιξη ενός αγώνα (τακτική).

Εδώ βοηθάει πολύ η εμπειρία, η δημιουργικότητα, το ένστικτο, αλλά και η προετοιμασία που έχει κάνει στην ομάδα του (στρατηγική). Τη δουλειά του τη διευκολύνουν αναμφισβήτητα οι ικανοί παίκτες, αλλά περισσότερο το επίπεδο συνεργασίας τους. Αυτό απαιτεί κατάλληλη προπόνηση και προετοιμασία.

Το λεγόμενο "σκάκι" των προπονητών όμως… δεν είναι ακριβώς σκάκι, καθώς τα πιόνια του μπάσκετ δεν κάνουν προκαθορισμένες κινήσεις αλλά πολλές φορές αντιδρούν απρόβλεπτα, με θετικές ή αρνητικές συνέπειες. Το χάος που λέγαμε…

Από τα παραπάνω προκύπτει και ένα επιπλέον ερώτημα: Είναι η προπονητική και το coaching στο μπάσκετ τέχνη ή επιστήμη;

Επιστήμη

Στην υποστήριξη του προπονητή υπάρχει αφθονία επιστημονικών πληροφοριών, οι οποίες είναι βασισμένες σε έρευνες πάνω σε αθλητές. Υπάρχουν αμέτρητες πληροφορίες για τον προπονητή και τον αθλητή, σε όλα τα πεδία της προπόνησης, όπως ηπροπονησιολογία, η εγοφυσιολογία, ή βιοχημεία, ή διατροφή, η ψυχολογία, η φυσιολογία και η ιατρική.
Επίσης υπάρχουν πολλές επιστημονικές μέθοδοι για τη μέτρηση και την ανάλυση της απόδοσης του αθλητή σε διάφορα πεδία, όπως π.χ τεστ αξιολόγησης της φυσικής κατάστασης, στατιστικές αναλύσεις ανάλυση τεχνικής, ψυχομετρικές αναλύσεις κ.ά.

Τέχνη

Η τέχνη της προπόνησης βγαίνει όταν ο προπονητής πρέπει να αναλύσει τα επιστημονικά δεδομένα και να τα μετατρέψει σε προπόνηση και προπονητικά προγράμματα για να βελτιώσει τον αθλητή. Αυτή η αναλυτική διαδικασία, σε πολύ μεγάλο βαθμό, βασίζεται στην εμπειρία του προπονητή και στη γνώση του για το άθλημα και τον αθλητή.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που στις Ηνωμένες Πολιτείες οι απόφοιτοι Φυσικής Αγωγής (το δικό μας ΤΕΦΑΑ) σε πολλά πανεπιστήμια είναι Πτυχιούχοι Τεχνών & Επιστημών (Bachelor of Arts & Science).

Το συμπέρασμα με βάση τη δική μου λογική λέει πως μπορείς να προσθέσεις αρκετή αρμονία στο χάος του μπάσκετ, αφού διέπεται από κανόνες σε όλα τα επί μέρους επίπεδα του, αλλά το αποτέλεσμα πάντα θα διαφέρει λίγο ή πολύ. Η στατιστική ανάλυση με τη βοήθεια της εικόνας (DVD του αγώνα ή αγώνων) είναι απαραίτητα εργαλεία για τον προπονητή. Τον βοηθά να σχεδιάζει την προπόνησή του και να προετοιμάζει τους αθλητές του και τον εαυτό του να αντιμετωπίσουν τις χαοτικές συνθήκες του αγώνα.

Συμμετρία, όμως, δεν είναι δυνατόν να κατορθώσεις. Ειδικά σε μια τόσο απρόβλεπτη διαδικασία, όπως το παιχνίδι του μπάσκετ. Ακόμα και οι νίκες ή οι ήττες δεν είναι όλες ίδιες.

Αυτό δεν πρέπει να μας εμποδίζει από το να έχουμε το μυαλό μας ανοιχτό, αφού αν το κάνουμε μερικές φορές μπορεί να ανακαλύψουμε την αλήθεια (Fringe logo).
Επειδή ανέφερα παραπάνω το τίμημα της αναρχίας στο μπάσκετ δείτε το παρακάτω βίντεο με την ανάλυση του ειδικού BrianSkinner.



Chaos Theory: A New Science for Sport Behavior? Mick G. Mack, Sharon Huddleston, Kaia E. Dutler, and Joseph K. Mintah - Sport Psychology Research Team --Psycho-Motor Behavior Laboratory - University of Northern Iowa.

Κάντε "update″ στην προσέγγιση της προθέρμανσης



Του Π. Πανούλια


Η προσέγγιση της προθέρμανσης στο άθλημα του μπάσκετ για την προπόνηση ή για τον αγώνα χρειάζεται μια ενημέρωση σε όλες της παραμέτρους της. Εκτός από την συζήτηση για την αντικατάσταση των ασκήσεων στατικού stretching από μια πιο δυναμική ρουτίνα (dynamic stretching), προσαρμοσμένη στις ανάγκες του συγκεκριμένου αθλήματος υπάρχουν και άλλα θέματα.

Είναι συνηθισμένο φαινόμενα ως προπονητές να μην μπορούμε να δούμε το αυτονόητο. Η συνήθεια και κάποιες παγιωμένες αντιλήψεις θεωρούνται δεδομένες με αποτέλεσμα να τις δεχόμαστε δογματικά. Είναι οι λεγόμενες "ιερές αγελάδες″ της προπονητικής.

Αυτό άλλωστε φαίνεται και από το γεγονός ότι πολλοί προπονητές και αθλητές αρνούνται να αλλάξουν πράγματα που η επιστήμη και η έρευνα έχουν απορρίψει.

Είναι δεδομένο ότι χρειαζόμαστε την προθέρμανση για να προετοιμαστεί ο αθλητής πνευματικά και σωματικά πριν την προπόνηση ή τον αγώνα. Η παλιά προσέγγιση με χαλαρό τρέξιμο και στατικές διατάσεις συνεχίζει να είναι στα προγράμματα προθέρμανσης για μπάσκετ με αποτέλεσμα από το πολύ καθισιό στις διατάσεις το σώμα του αθλητή να "κλείνει τον διακόπτη″ αντί να ενεργοποιείται.

Μετά χρειάζεται να ενεργοποιηθεί ξανά από τις υπόλοιπες ασκήσεις του προγράμματος. Το περίφημο range of movement των στατικών διατάσεων έχει αποδειχθεί ότι δεν χρειάζεται σε τέτοιο βαθμό για δυναμικές κινήσεις.

Η "νέα θεωρία″ με περισσότερο δυναμική ρουτίνα, ειδικά σχεδιασμένη και προσαρμοσμένη στις απατήσεις του αθλήματος για το συγκεκριμένο άθλημα δείχνει σωστότερη. Οι ασκήσεις που εφαρμόζονται με την νέα θεωρία προετοιμάζουν ειδικά το μυϊκό σύστημα του αθλητή για τις κινήσεις που έχει να κάνει. Έτσι ενεργοποιείται καλύτερα το νεύρο-μυϊκό σύστημα του αθλητή για συγκεκριμένες κινήσεις αλλά και σε πιο λειτουργικό εύρος κίνησης (range of movement).

Σκοπός βέβαια του συγκεκριμένου άρθρου δεν είναι αυτό το κομμάτι αλλά το κομμάτι των ασκήσεων του μπάσκετ που ακολουθούν. Άλλωστε υπάρχουν καλύτερα ειδικευμένοι επιστήμονες από εμένα για να το αναλύσουν. Επίσης για την αποφυγή παρεξηγήσεων οι στατικές διατάσεις έχουν την χρησιμότητα τους στο προπονητικό πρόγραμμα αν τοποθετηθούν κατάλληλα.

Ασκήσεις με την μπάλα

Επομένως μετά τις ασκήσεις που έχουν σκοπό να ενεργοποιήσουν το νεύρο-μυϊκό σύστημα οι αθλητές είναι έτοιμοι να μπουν σε ασκήσεις με μπάλα.

Εδώ λοιπόν παρατηρούμε πολλές ομάδες να εφαρμόζουν ασκήσεις που από "συνήθεια″ εφαρμόζονται χρόνια τώρα χωρίς να υπάρχει προσαρμογή στο αγωνιστικό πλάνο της ομάδας αλλά και αμελώντας πολλές χρήσιμες κινήσεις και συνεργασίες που έχει το παιχνίδι του μπάσκετ.

Τα καθιερωμένα lay ups μετά από ντρίπλα ή πάσα, μερικά αμυντικά γλιστρήματα, κάποια στατικά σουτ και ελεύθερες βολές δεν καλύπτουν το φάσμα των κινήσεων που περιλαμβάνει το αγωνιστικό πλάνο μιας ομάδας.

Υπάρχουν πολλές ασκήσεις προθέρμανσης που είναι πιο δημιουργικές και περιλαμβάνουν περισσότερα κομμάτια του παιχνιδιού αξιοποιώντας παράλληλα καλύτερα το χρόνο προθέρμανσης.

Παρακάτω παραθέτω ένα τέτοιο μοντέλο προθέρμανσης ασκήσεων με μπάλα το οποίο είναι προσαρμοσμένο στις απαιτήσεις της δικής μου ομάδας με βάση την έμφαση που δίνουμε εμείς στο αγωνιστικό μας πλάνο.

Ο προπονητής μπορεί να σχεδιάσει την προθέρμανση της ομάδας του με ασκήσεις που ταιριάζουν περισσότερο στο δικό του αγωνιστικό πλάνο.

Warm Up Drills

Άσκηση #1


Ονομασία άσκησης: 
Κοψίματα μετά από άμυνα close out

Στόχος άσκησης:
Απευθείας κόψιμο στο καλάθι (front cut) μετά από άμυνα close out.
Έμφαση άσκησης: Σωστή αντίδραση ανάλογα με την θέση του αμυντικού, και συγχρονισμός του κοψίματος μετά την αντίδραση του αμυντικού στην πάσα.



Σχήμα 1


Περιγραφή άσκησης: 
Ο παίκτης με την μπάλα κάτω από το καλάθι κάνει πάσα (Σχήμα 1) στο παίκτη στο wing (ζητάμε συγκεκριμένο είδος πάσας), και τρέχει να παίξει άμυνα προσέγγισης (close out) του παίκτη με την μπάλα (Σχήμα 2).





Σχήμα 2

Στην συνέχεια ο παίκτης στο wing κάνει πάσα στον πρώτο παίκτη στην κορυφή. Ο αμυντικός παίρνει θέση βοήθειας και αυτό σημαίνει ότι ο επιθετικός πρέπει να κάνει front cut στο καλάθι και αφού δεχθεί πάσα από το παίκτη με την μπάλα να πετύχει καλάθι με lay up (Σχήμα 3). Η άσκηση γίνεται και από τις δύο πλευρές ταυτόχρονα. Εδώ θέλουμε οι παίκτες να διαχειριστούν και την περίπτωση του συνωστισμού με τα ταυτόχρονα lay up με τον δεύτερο αν φθάσουν στο καλάθι ταυτόχρονα να κάνει προσποίηση και μετά να επιχειρήσει να πετύχει καλάθι.


Σχήμα 3

Στην συνέχεια οι παίκτες που πέτυχαν καλάθι κάνουν πάσα στην κορυφή και γίνεται το ίδιο από την κορυφή (Σχήματα 4 & 5).
Ο παίκτης που κάνει το close out πηγαίνει στο τέλος της γραμμής στην κορυφή αλλά στην απέναντι πλευρά του γηπέδου ώστε να δουλεύουν όλοι και από τις δύο πλευρές του γηπέδου ταυτόχρονα και να μην χρειαστεί αλλαγή που σημαίνει χάσιμο χρόνου (Σχήμα 6).


Σχήμα 4


Σχήμα 5


Σχήμα 6

Άσκηση # 2

Στην δεύτερη άσκηση το μόνο που αλλάζει είναι η θέση του αμυντικού μετά την πάσα από το wing ο αμυντικός παίρνει θέση στην γραμμή της πάσας και παίζει άμυνα άρνησης οπότε ο παίκτης πλέον κάνει back cut (Σχήματα 7 & 8).






Σχήμα 7



Σχήμα 8

Παραλλαγή της άσκησης σε 45ο και γωνία (αν θέλουμε)













Σχήμα 9



Άσκηση #3

Ονομασία άσκησης:
Σουτ μετά από κίνηση από το wing.
Στόχος άσκησης:
Σουτ μετ από κίνηση συμπληρώνοντας την θέση του wing.






Σχήμα 10


Περιγραφή άσκησης:
Οι παίκτες δεξιά και αριστερά από το καλάθι έχουν μπάλες (2 και 2). Οι υπόλοιποι τοποθετούνται σε θέσεις guard όπως φαίνεται στο σχήμα 10.
Οι παίκτες στην τελική γραμμή κάνουν αυτο-πάσα και προσποίηση για σουτ . Οι παίκτες από την κορυφή κινούνται προς το wing σαν να συμπληρώνουν μια κενή θέση, υποδέχονται πάσα και εκτελούν σουτ από το σημείο αυτό (σχήμα 10). στην συνέχεια παίρνουν το δικό τους ριμπάουντ και αλλάζουν πλευρές. Οι πασέρ πηγαίνουν στο τέλος των δύο σειρών στην κορυφή και η άσκηση συνεχίζεται (σχήματα 11 και 12).


Σχήμα 11


Σχήμα 12


Άσκηση # 4

Ονομασία άσκησης:
Bakc door/Power lay ups
Στόχος άσκησης:
Power lay ups μετά από διείσδυση του παίκτη κορυφής και back door από την γωνία.
Περιγραφή άσκησης:
Η άσκηση αυτή προσομοιώνει την κίνηση των παικτών μετά από διείσδυση του παίκτη στην κορυφή.



Σχήμα 13


Ο παίκτης στην γωνία κάνει back door και ο παίκτης του wing κινείται στην γωνία.










Σχήμα 14

Οι παίκτες από την γωνία παίρνουν πάσα από τούς παίκτες που κάνουν διείσδυση και εκτελούν τα power lay ups, παίρνουν το ριμπάουντ και στην συνέχεια κάνουν πάσα στους παίκτες στις δύο σειρές στην κορυφή. Στους 11 και 5 αφού οι 10 και 4 έχουν ξεκινήσει ήδη διείσδυση για την συνέχεια της άσκησης (σχήμα 13, 14 και 15).

Οι παίκτες που εκτελούν τα σουτ μετά αλλάζουν πλευρές για αν γίνονται τα lay up και από τις δύο πλευρές ταυτόχρονα.








Σχήμα 15

Άσκηση # 5

Ονομασία άσκησης:
Σουτ από γωνίες
Στόχος άσκησης:
Σουτ από τις γωνίες μετά από διείσδυση του παίκτη κορυφής και κίνηση από το wing προς την γωνία.
Περιγραφή άσκησης:
Η άσκηση έχει το ίδιο στήσιμο και είναι μια συνέχεια της προηγούμενης.


Σχήμα 16

Αυτή την φορά έχουμε πάσα στο παίκτη που κινείται στην γωνία. Οι παίκτες εκτελούν τα σουτ από τις γωνίες ενώ τα ριμπάουντ τα παίρνουν οι παίκτες που εκτελούν το back door. Η άσκηση συνεχίζεται όπως η προηγούμενη άσκηση με το ίδιο rotation (σχήματα 17 και 18).



Σχήμα 17


Σχήμα 18

Άσκηση # 6

Ονομασία άσκησης:
Post ups
Στόχος άσκησης:
Post up μετά από κίνηση back door και κινήσεις με πλάτη στο καλάθι.
Περιγραφή άσκησης:
Οι παίκτες στην κορυφή κάνουν ντρίπλα προς το wing.




Σχήμα 19

Αυτό σημαίνει ότι οι παίκτες στο wing σύμφωνα με την φιλοσοφία μας πρέπει να κάνουν back door και αν δεν πάρουν την μπάλα να ''ποστάρουν''.
Δέχονται πάσα και εκτελούν μια σειρά από κινήσεις με πλάτη ταυτόχρονα (σχήμα 20).




Σχήμα 20


Στο σχήμα αυτό βλέπουμε το rotation της άσκησης (σχήμα 21).










Σχήμα 21

Άσκηση # 7


Ονομασία άσκησης:
Pick & Rolls
Στόχος άσκησης:
Προσομοίωση του Pick & Roll με τρία σουτ και για τους τρεις παίκτες της άσκησης.
Περιγραφή άσκησης:
Η άσκηση αυτή είναι άσκηση pick and roll στην οποία ο παίκτης 1 εκτελεί pick and roll με τον 9 που ανεβαίνει από χαμηλά.

Σχήμα 22

Ο 1 κάνει πάσα στο 5 που κινείται στην γωνία να εκτελέσει σουτ (σχήμα 22).
Ο 9 ρολάρει στο καλάθι και παίρνει πάσα από τον 10 για lay up (σχήμα 22) και ο 1 κάνει κίνηση pop out για να πάρει πάσα από τον 6 για το τρίτο σουτ (σχήμα 23). Ο ψηλός πηγαίνει στο τέλος της γραμμής των ψηλών πάντα.


Σχήμα 23

Ενώ οι guards αλλάζουν σειρά (σχήμα 24).











Σχήμα 24

Σε αυτό το σχήμα (σχήμα 25) έχουμε περιστροφή και των τριών γραμμών (ειδικά σε παίκτες νεαρής ηλικίας).









Σχήμα 25

Φυσικά η άσκηση εκτελείται και από την αντίθετη πλευρά (σχήμα 26).












Σχήμα 26


Άσκηση # 8



Ονομασία άσκησης:
Βολές και άμυνα
Στόχος άσκησης:
Εκτέλεση ελεύθερων βολών και αμυντικών γλιστρημάτων
Περιγραφή άσκησης:
Όποιος παίκτης εκτελέσει βολή
στην συνέχεια κάνει αμυντικά γλιστρήματα (σχήμα 27).




Σχήμα 27


Άσκηση # 9

Ονομασία άσκησης:
Dribble drives
Στόχος άσκησης:
Εκτέλεση ντρίπλας ελεύθερα και μπασίματα.
Περιγραφή άσκησης:
Οι παίκτες εκτελούν ντρίπλες και μπασίματα ελεύθερα (σχήμα 28). Η άσκηση εκτελείται και από την άλλη πλευρά.


Σχήμα 28

Επίσης μια άσκηση bonus για σουτ για όσους παίζουν επίθεση shuflle.


1. Power lay ups

2. Μπάσιμο με ταμπλό από την αντίθετη πλευρά

3. Lay up (χωρίς ταμπλό)

4. Jump hooks

5. Floaters

6. Reverse lay ups

7. Pull up jumpers

8. Ανάποδα lay up

9. Post ups

10. Τρίποντα από γωνία και κορυφή.




Τα σχήματα στην τελευταία άσκηση είναι ενδεικτικά και δεν έχουμε όλες τις εκτελέσεις αλλά η άσκηση είναι στο ίδιο σχηματισμό.

* Το συγκεκριμένο ζέσταμα εκτελείται από τις ομάδες ανδρών, εφήβων και παίδων του ΑΟΝΣ ΜΙΛΩΝ.

Θέματα

1o Triple Crown Basketball Camp - 2009 (8) 2ο C.T.C. (Christmas Training Camp) (2) 2o Christmas Basketball Camp (1) 2o Triple Crown Basketball Camp - 2010 (7) 3o Ilion Basketball Camp (2) 81 points (1) Α.Ο ΕΝΩΣΗ ΙΛΙΟΥ (3) Α.Ο. Ένωση Ιλίου (2) Α.Ο.Ν.Σ ΜΙΛΩΝ (2) Αθλητική Ψυχολογία (1) Αθλητικός Τύπος (2) ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΜΠΑΣΚΕΤ (1) Άμυνα (4) Ανάπτυξη παικτών (2) Αναπτυξιακή ηλικία (3) αναπτυξιακό πρόγραμμα (1) Αντωνόπουλος (1) ΑΟ ΑΡΗΣ ΣΥΡΟΥ (1) ΑΟΝΣ ΜΙΛΩΝ (1) Απεργία (1) Απόλλων Πάτρας (1) Αρθρογραφία (7) Αρμονία (1) Άρσεις Θανάτου (1) Ασκήσεις (2) Άσκήσεις (1) Ασκήσεις ντρίπλας (1) Ασκήσεις χειρισμού (1) Άσκηση Αποφυγής (1) Άσκηση ελιγμού (1) Ατομική προπόνηση (1) Αυτοπεποίθηση (1) Β' Εθνική (1) Βαϊδάκης (1) Βάρη (1) βιολογική ηλικία (1) ΒΟΒ (1) Γ' Εθνική (2) Γενικά (1) Γλουτοί (1) Δεξιότητες (2) Δημήτρης Διαμαντίδης (3) Διαιτησία (1) Διαιτητές (1) Διαμαντίδης (2) Διείσδυση (1) Δρόσσος (1) Εθνική Ελλάδας (4) Εισαγωγική πάσα (2) Εξάστερος (1) Επίθεση (3) Επίθεση Εναντίον Ζώνης (1) Επικοινωνία (1) ΕΣΑΚΕ (4) Ευρωλίγκα (2) Εφές (1) ζώνη (1) Θωμάς Κυρίτσης (1) Ικανότητες Καλαθοσφαιριστών (1) Ισορροπία (1) ΚΑΕ Παναθηναϊκός (1) Καλάθης (1) Καναρέλης Γιάννης (1) Κανόνας 3 δευτερολέπτων (1) Καντού (1) Καραχοντζίτης (1) κάρφωμα (1) ΚΕΜΑΛ (1) Κινητική Ευφυΐα (1) Κινητική Μάθηση (1) Κογκαλίδης (1) Κουφός (1) Κόψιμο (1) Κύπελλο Ελλάδος (1) ΛΑΖΑΡΟΣ (1) Λειτουργική επίθεση (2) Λήψη αποφάσεων (1) Λίλαρντ (1) μάθηση (1) Μούστα (1) Μπάσκετ (11) Μπασκετική κουλτούρα (1) Μπασκετικό I.Q (1) Μπασκετικοί Μύθοι (1) Μπίκας Κώστας (1) Μπουρούσης (1) Μπράμος (1) μυϊκή ενδυνάμωση (1) Νεστέροβιτς (1) ντρίπλα (1) Ξυνή (1) Ολυμπιακός (17) Ομάδα (1) ΟΣΦΠ (5) Παναθηναικός (8) Παναθηναϊκός (22) ΠΑΝΟΥΛΙΑΣ (20) ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ (1) Παπαλουκάς. Eurolegue (1) Περιστροφές (1) Πίνακας (1) Πλάνο (1) Προθέρμανση (2) Προπόνηση (6) Προπονητική (2) Προπονητική μονάδα (1) Πρωτοσέλιδα (1) ΠΣΑΚ (1) ραγδαία αύξηση ύψους (1) Ραντούλιτσα (1) Ρεάλ (1) Ρούσης (1) Σάκης Δέλλιος (1) ΣΕΠΚ (2) ΣΕΠΚ. NCAA (1) Σκαλωμένος (1) Σκορτσιανίτης (1) Σκριν (1) Σουτ (4) Σοφία Ράμμου (3) Σπανούλης (1) Συνέντευξη (1) Τάκης Πανούλιας (4) Ταλέντο (1) Τελικοί (1) Τελικός Basket League ΟΠΑΠ (1) Τέσσερις Παράγοντες Επιτυχίας (1) Τζέιμς Νέισμιθ (1) Τριγωνική Επίθεση (1) Τρίλιζα (1) Τρίποντο (1) Τσιτσόπουλος (1) Φυσική κατάσταση (1) Χάος (1) χρονολογική ηλικία (1) A1 (1) A2 (1) ACB (1) Adolph Rupp (1) Agility (1) Agility Ladder (1) Air Jordan (3) alley oop (1) Amazing Shots (1) Andrew Wiggins (1) Assist (2) athleticism (1) ATO (1) B' Εθνική (3) backdoor (1) Ball Handling (6) Barcelona (4) Basketball (22) Basketball Legends (1) Basketball Myths (1) Basketball Philosophy (1) Basketball Statistics (2) basketblog (1) Basketblog.gr (27) Batum (1) Baylor University (1) BC Khimki (1) Best-of-five (2) Blake Griffin (1) Block (1) Block out (1) blog (1) BOB (1) Bob Hurley (1) Bob Knight (1) Boozer (1) Box Offense (1) Brawl (1) Brittney Griner (1) Calling the Shots (12) Camp (1) Camps (1) Capitals (1) Chaos (1) Charcoal Air Jordan 9 (1) Charlotte Hornets (1) Cinderella Story (1) Coach Panoulias (15) COACHBASKETBALL (5) coachbasketball.gr (9) Coaching (8) Corner play (1) crossover (1) Crossover Dribble (1) CSKA (1) D' Antoni (1) dailythunder (1) Damian Lillard (1) Damon Harge (1) deadlift (1) Dean Smith (1) Decision making (4) Defender of the Year (1) Defense (2) Denver Nuggets (1) Derrick Rose (2) dexterity (1) Draft (1) Dribble Penetration (2) Dribbling (8) Drill (6) Drills (7) Dunks (2) Dusan Ivkovic (1) Dynamic Warm Up (1) eFG% (1) EL (1) EOK (1) ESPN (1) Euro Step (2) Euroleague (22) Fast Break (2) fiba (4) FIBA CHAMPIONSHIPS (2) Final Four (4) Final Four 2013 (2) Finishing (2) Flex Offense (1) Floater (2) Flopping (1) Florida (1) Fly in Five (1) Flywire (1) Founding Rules (1) front cut (1) FTR% (1) Functional Training (1) Functional Warm up (1) Fundamentals (4) Gist (1) Golden State Warriors (2) Great Dunks (2) Greece (1) Greek League (1) Harmony (1) Highlights (1) Hockey Assist (1) House of Hoops (8) Hubie Brown (2) in and out (1) Inside Hand Attack (1) inside hand stretch lay up (1) Jabari Parker (1) James Flight White (1) James Naismith (1) Jason Kidd (1) Jeremy Lin (2) Jim Calhoun (1) John Calipari (1) John Wooden (1) Jonas Vaanciunas (2) Jordan IX Retro (1) Kanarelis (3) Kansas State (1) kicks (4) Knicks (2) Kobe (3) Krstic (1) Lakers (1) Lasme (1) Last shot of game (1) Last shot of half (1) Lay up (1) LeBron 8 (2) LeBron James (1) London (1) Luke Babbitt (1) Maciilis (1) Magic Johnson (1) Manos Stavropoulos (1) March Madness (1) Marketing (1) Match up Zone (1) McDonald’s All American Game (1) McDonald's All-American Game (1) medicine ball (1) Mental Game (1) Miami Heat (1) Michael Jordan (4) Mikans (1) Mike ''Coach K'' Krzyzewski (1) Minutemen (1) MJ (2) Model (1) Modesto Christian (1) Motion (1) Moves (1) MVP (2) NAIA (1) NBA (11) NBA Players (4) NC State (2) NCAA (8) Network Analysis in Basketball (1) Nevada College (1) Nike (3) Nike 3-on-3 Slam Dunk Contest (1) Notre Dame (1) Oakland University (1) Obradovic (1) Offense (1) Offensive Transition (1) Ohio St (1) Oklahoma City Thunder (1) Olympiakos (2) OR% (1) Pac Man (1) Palau Sant Jordi (1) Panathinaikos (3) Panathinaikos B.C (3) Papailiou (1) Passing (1) Pat Riley (2) Peak Height Velocity (1) Personal Training (3) Petrekur Johannesson (1) Phenom (1) Phil Jackson (1) Philosophy (1) pick 'n roll (1) Pick and Roll (4) play (2) play X (1) Play-offs (5) playbook (1) Player Development (2) Playoff (1) playoffs (1) plays (1) Point Guard (3) Post Play (1) Practice (2) Price of Anarchy in Basketball (1) Przemyslaw Karnowski (2) Quickness (1) Ray Allen (2) Real (1) Real Madrid (3) rear cut (1) Recap (1) Referees (1) Release (1) Reverse Lay ups (1) Reverse Mikans (1) Rim (1) Rodriguez (1) Ronny Turiaf (1) Sakis Delios (2) Sakis Koutinas (2) Salary Cap (1) San Antonio Spurs (1) scout4players (1) Scouting (1) Screen (2) screens (1) Serbia (1) Shaquille O'Neal (1) Shaquille O’Neal (1) Shooting (6) Shooting Camp (2) Shot (2) Shuffle Offense (1) Silent Night (1) Silent Night Game (1) Skylar Diggins (1) Slum Dunk Contest (1) Sneaker Dave (1) Sneakers (1) SOB SLOB (1) Soccer (1) Space Jam (1) spin move (1) SPORTS SCIENCE (3) Spread (1) Statistics (2) Stephen Curry (1) Steve Brooks (1) Steve Nash (1) Stiles (1) Streetball (1) Stretching. Dynamic stretching (1) T-Dub (1) Takis Panoulias (13) Taylor University (1) TBD (25) TBD Personal Training (8) Team (1) Teamwork (1) teardrop (1) Tehmeena (1) Terry Stotts (1) TGfU (1) The Four Factors of Basketball Success (1) Thomas Bauer (1) Three pointer (1) Three Second Rule (1) THY Euroleague (1) tic tac toe (1) Tigers (1) TO% (1) Tony Parker (1) Top -10 (1) Total Basketball Development (52) Transition (1) Travis Bader (1) Triangle Offense (1) Triple Crown Basketball Academy (5) Triple Crown Videos (2) Trojans (1) Tulsa Shock (1) Turkish Airlines (1) U18 European Championship (2) Unicaja Malaga (1) University of Kentucky (1) University of Massachusetts (1) Videos (10) Volleyball (1) Warm up (2) weak hand (2) Werm.Team Flight Brothers (1) windshield wiper dribble (1) WNBA (1) World Championship 2010 (6) XI (1) Youth Basketball (3) zone offense (1)