 |
| Τάκης Πανούλιας |
Είναι σημαντικό οι προπονητές των ομάδων νεαρών ηλικιών να μην παραμελούν σε καμία περίπτωση την ανάπτυξη των δεξιοτήτων των αθλητών τους. Η τακτική είναι σημαντική αλλά η έμφαση πρέπει να είναι στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων των νεαρών αθλητών. Αυτό είναι και το σημαντικότερο κριτήριο για έναν γονιό να επιλέξει την κατάλληλη ομάδα για το παιδί του. Αν δεν γίνεται σωστή προπόνηση στην ομάδα αυτό αποβαίνει σε βάρος των παιδιών.
Εξατομικευμένη προπόνηση στην ομάδα
Ο προπονητής μιας ομάδας είναι υπεύθυνος για την σωστή κατανομή μεταξύ ατομικής ανάπτυξης και ομαδικού παιχνιδιού. Η συμμετοχή σε πολλά τουρνουά ταυτόχρονα (αγώνες) σε νεαρές ηλικίες, πολλές φορές στρέφει ολοκληρωτικά την έμφαση στις αγωνιστικές υποχρεώσεις. Η προπονητές παρασύρονται στην δίνη της καλής εκπροσώπησης σε αγωνιστικό επίπεδο και παραμελούν την αναπτυξιακή διαδικασία του αθλητή σε ατομικό επίπεδο. Ακόμα και τα ίδια τα παιδιά αμελούν την βελτίωση τους και εστιάζονται αποκλειστικά στο αποτέλεσμα των αγώνων.
Οι προπονητές πρέπει να διδάσκουν τις κατάλληλες δεξιότητες σε κάθε φάση του προγράμματος και να επιδιώκουν την διαρκή βελτίωση των αθλητών τους. Αυτό είναι απαραίτητο αν το παιδί επιθυμεί να συνεχίσει στο επόμενο αναπτυξιακό στάδιο γιατί σε διαφορετική περίπτωση θα αντιμετωπίσει δυσκολίες στην εξέλιξη του. Δεν πρέπει ο προπονητής να είναι περιοριστικός παράγοντας αυτής της διαδικασίας είτε από ανεπάρκεια είτε από αμέλεια. Η ανάπτυξη αυτή αφορά το μπάσκετ αλλά και τις φυσικές, πνευματικές και κοινωνικές δεξιότητες του αθλητή.
Ποια η χρησιμότητα της ατομικής προπόνησης
Ακόμα και στην περίπτωση που ο προπονητής μιας ομάδας σε αναπτυξιακό, αγωνιστικό ή επαγγελματικό επίπεδο ασχολείται με την ατομική ανάπτυξη των παικτών του το μειονέκτημα της ομαδικής προπόνησης (για την ατομική ανάπτυξη) είναι ή έλλειψη χρόνου αφού υπάρχουν πολλά αντικείμενα και 12-15 αθλητές.
Εδώ έρχεται να συμπληρώσει την διαδικασία η ατομική προπόνηση που μπορεί να προσφέρει τα μέγιστα στην βελτίωση του παίκτη αν γίνεται με σωστό τρόπο. Ας μην ξεχνάμε βέβαια ότι και η ατομική προπόνηση έχει ένα μειονέκτημα. Είναι ατομική όπως ακριβώς την περιγράφει η ονομασία της με αποτέλεσμα να μην έχει την μεταβλητότητα που παρατηρείται στο περιβάλλον του αγώνα. Εύλογο είναι λοιπόν να αναρωτηθεί κανείς για την χρησιμότητα της.
Ποιες παραμέτρους πρέπει να εξετάσουν οι αθλητές ή οι γονείς τους πριν αποφασίσουν αν πρέπει και με ποιόν θα κάνουν ατομική προπόνηση;
Στην περίπτωση των επαγγελματιών αθλητών η δουλειά σε προσωπικό επίπεδο είναι επιβεβλημένη αφού είναι υποχρέωση του κάθε επαγγελματία να βελτιώνεται με κάθε μέσο σε αυτό που κάνει και για το οποίο αμείβεται. Είτε μέσω των προπονητών του προπονητικού επιτελείου της ομάδας του είτε μέσω προσωπικού προπονητή ή γυμναστή επιβάλλεται να βελτιώνει το παιχνίδι του.
Στη περίπτωση νεαρών αθλητών οι γονείς θα πρέπει να εξετάσουν μια σειρά από παραμέτρους πριν αποφασίσουν αν θα κάνουν τα παιδιά τους ατομική προπόνηση.
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να λάβει υπόψη του ο γονιός πριν αποφασίσει αν το παιδί του θα κάνει ατομική προπόνηση είναι το κίνητρο ενασχόλησης του παιδιού με το μπάσκετ. Αν ένα παιδί δείχνει διάθεση να δουλέψει και μόνο του σημαίνει ότι θέλει να ασχοληθεί με το μπάσκετ πιο σοβαρά και δεν παίζει απλά για διασκέδαση. Στην πρώτη περίπτωση αξίζει τον κόπο η ατομική προπόνηση στην δεύτερη δεν υπάρχει λόγος. Για παιδιά που παίζουν για ψυχαγωγία ένα camp είναι καλύτερη λύση. Υπάρχει διαφορά στο να προπονούμαι στο μπάσκετ από το απλά να παίζω μπάσκετ.
Στην συνέχεια οι γονείς πρέπει να επιλέξουν τον προπονητή που θα αναλάβει την ατομική προπόνηση του παιδιού τους αξιολογώντας μια σειρά από παράγοντες με την βοήθεια κάποιου επαγγελματία σχετικού με τον χώρο. Τα τυπικά κριτήρια του προπονητή, ο χαρακτήρας του και η μεθοδολογία της δουλειάς του σε συνδυασμό με το έργο που έχει παράγει σε αυτό το κομμάτι είναι απαραίτητες προϋποθέσεις.
Κατά την διάρκεια της δουλειάς του αθλητή, σε ατομικό επίπεδο, με τον προπονητή που θα επιλεχθεί, πρέπει να αξιολογείται το πόσο ωφελείται αυτός από την διαδικασία. Η ατομική προπόνηση πρέπει να έχει στόχο να βελτιώσει τον αθλητή να αποδώσει καλύτερα στον αγώνα. Η προπόνηση σε μια δεξιότητα έχει αξία μόνο όταν ο αθλητής την μετατρέπει σε εμπειρία και την μεταφέρει σε αγωνιστικές συνθήκες. Είναι συχνό το φαινόμενο αθλητές να αποδίδουν στις ασκήσεις της ατομικής προπόνησης αλλά να μην αποδίδουν ανάλογα στον αγώνα.
Οι προπονητές που κάνουν ατομικές προπονήσεις πολλές φορές δεν ενδιαφέρονται αν οι παίκτες που προπονούν αποδίδουν στην διάρκεια του αγώνα. Αυτό είναι λανθασμένη προσέγγιση και αντιεπαγγελματική. Πρέπει να σχεδιάζουν την προπόνηση του αθλητή με τέτοιο τρόπο που να έχει αντίκτυπο στην απόδοση του, εκεί που πραγματικά έχει σημασία, δηλαδή στον αγώνα.
Αυτό ας το έχουν υπόψη τους όσοι ασχολούνται με ατομικές προπονήσεις για να μπορούν να κάνουν σωστά την δουλειά τους αλλά και να είναι ειλικρινείς απέναντι στα παιδιά που προπονούν και τους γονείς τους. Η προπόνηση δεν γίνεται για την προπόνηση αλλά για να μεταφέρεται και να βελτιώσει την απόδοση στον αγώνα. Το ίδιο ισχύει άλλωστε και για την ομαδική προπόνηση.
TBD – Ολοκληρωμένο πρόγραμμα ατομικής προπόνησης (personal training) στο μπάσκετ
Το Total Basketball Development περιλαμβάνει προγράμματα ατομικής προπόνησης για την ανάπτυξη όλων των δεξιοτήτων του αθλήματος. Τα προγράμματα αυτά μπορούν να εφαρμοστούν εντός και εκτός της αγωνιστικής περιόδου, είναι σχεδιασμένα για αθλητές του μπάσκετ που επιθυμούν να μεγιστοποιήσουν την απόδοση τους στον αγώνα σε όλα τα αγωνιστικά επίπεδα.
Περιλαμβάνουν :
Προπόνηση με έναν αθλητή μόνο οποιαδήποτε επίπεδουΠροπόνηση σε μικρές ομάδες (1-4 παικτών), όλων των επιπέδωνΒελτίωση σε μια συγκεκριμένη δεξιότητα την οποία επιθυμεί ο αθλητήςΕξατομικευμένα προπονητικά προγράμματα strength and conditioning για κάθε αθλητή ξεχωριστά
Βασικές αρχές της ατομικής βελτίωσης
1.Κάθε δεξιότητα χτίζεται με μια συγκεκριμένη μεθοδολογία. Όλες μαζί χτίζουν τον τρόπο παιχνιδιού του κάθε παίκτη. Σε κάθε επανάληψη, σε κάθε σετ ασκήσεων σε κάθε προπόνηση πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη σημασία αν θέλουμε να έχουμε βελτίωση.
2.Χρειάζεται καινοτομία, φαντασία και στοχευόμενη δουλειά για να μεταφέρουμε αποτελεσματικά όσα κερδίζουμε από την ατομική προπόνηση στο παιχνίδι.
3. Η σωστή αξιολόγηση των αναγκών του κάθε αθλητή είναι πολύ σημαντικό κομμάτι της δουλειάς του προπονητή στην ατομική προπόνηση.
4. Το ίδιο και η διαρκής αξιολόγηση του αθλητή για να ελέγχεται η προπονητική διαδικασία.
5.Κάθε άσκηση ή προπόνηση πρέπει να έχει ένα σκοπό. Αυτόν πρέπει να τον έχει σχεδιάσει σωστά ο προπονητής και να τον γνωρίζει ο αθλητής. Το γιατί κάνουμε μια άσκηση πρέπει να το γνωρίζει ο αθλητής αν θέλουμε να κάνει συνειδητή δουλειά. Να γνωρίζει που θα τον βοηθήσει στο παιχνίδι του η συγκεκριμένη άσκηση.
6. Πρέπει να δίνεται μεγάλη σημασία στις λεπτομέρειες. Αν θέλουμε να έχει βελτίωση ο αθλητής μας πρέπει να υπάρχει σωστή εκτέλεση δίχως προχειρότητα. Ο αθλητής πρέπει να εκτελεί την άσκηση σαν να πρόκειται για αγώνα.
7. Αν με την πάροδο του χρόνου έχει φθάσει σε ικανό επίπεδο εκτέλεσης μιας δεξιότητας τότε πρέπει να αυξάνεται η ταχύτητα και οι συνθήκες εκτέλεσης. Διαφορετικές και πιο πολύπλοκες καταστάσεις, η χρησιμοποίηση διαδοχικής ή τυχαίας μεταβλητής εξάσκησης (serial ή random practice), η προσθήκη άμυνας φέρνουν την άσκηση να προσομοιάζει περισσότερο σε συνθήκες αγώνα.
8.Η προπόνηση αυτού του είδους δεν πρέπει να φθάνει σε μεγάλο επίπεδο κούρασης ή να γίνεται βαρετή. Πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η κατάσταση του παίκτη και να ανανεώνεται το ενδιαφέρον του. Συνήθως αν κουραστεί το σώμα αμέσως μετά ακολουθεί και το μυαλό. Σε αυτή την κατάσταση δεν είναι δυνατόν αν υπάρξει βελτίωση.
9. Ο προπονητής πρέπει να γνωρίζει να παίρνει όσο το δυνατόν περισσότερα πράγματα από μια άσκηση. Το πόσο "εμβαθύνουμε″ σε μια άσκηση μπορεί να προσφέρει στον αθλητή περισσότερη δυνατότητα στην αξιοποίηση της.
10.Η προπόνηση ατομικής βελτίωσης μπορεί να αναπτύσσει μια δεξιότητα του αθλητή αλλά η αξιοποίηση της σε συνθήκες αγώνα παίρνει κάποιο εύλογο χρονικό διάστημα.
Τάκης Πανούλιας
Basketball Coach
Coachbasketball / Total Basketball Development
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου